1. Kusalattika Tam Đề Thiện

PHẦN 1: HỌC TỪ MỚI (10 phút)

1. Giới thiệu từ và vị trí

Ba từ đầu tiên trong Matika là:

1. Kusalā dhammā 
2. Akusalā dhammā
3. Abyākatā dhammā

Đây là ba pháp căn bản mở đầu cho toàn bộ Matika.

2. Phiên âm và ý nghĩa

1. Kusalā dhammā

• Phiên âm: [ku-sa-laa dham-maa]
• Nghĩa: Thiện pháp – các pháp thiện

2. Akusalā dhammā

• Phiên âm: [a-ku-sa-laa dham-maa]
• Nghĩa: Bất thiện pháp – các pháp bất thiện

3. Abyākatā dhammā

• Phiên âm: [a-byaa-ka-taa dham-maa]
• Nghĩa: Vô ký pháp – các pháp không thiện không ác

3. Phân tích cấu trúc

• Kusalā = ku (tốt) + sala (đi/hành động)
• Akusalā = a (không) + kusala (thiện)
• Abyākatā = a (không) + byākata (được tuyên bố/xác định)
• Dhammā = số nhiều của dhamma (pháp)

4. Ví dụ minh họa

1. Kusalā dhammā: Bố thí, trì giới, thiền định
2. Akusalā dhammā: Tham, sân, si
3. Abyākatā dhammā: Thấy, nghe, đi, đứng (các hành động bình thường)

PHẦN 2: THỰC HÀNH (10 phút)

1. Bài tập trắc nghiệm

1. Từ nào chỉ các pháp thiện? a) Akusalā dhammā b) Kusalā dhammā c) Abyākatā dhammā
2. Hành động bố thí thuộc loại pháp nào? a) Kusalā dhammā b) Akusalā dhammā c) Abyākatā dhammā
3. Các hoạt động thường ngày như đi, đứng thuộc loại nào? a) Kusalā dhammā b) Akusalā dhammā c) Abyākatā dhammā

2. Bài tập viết tay

Viết mỗi từ 3 lần kèm nghĩa:

PHẦN 3: GHI NHỚ (5 phút)

1. Kỹ thuật ghi nhớ

• Kusala: Liên tưởng “ku” với “good/tốt”
• Akusala: Nhớ “a” là phủ định của kusala
• Abyākata: Liên tưởng với “không xác định/không tuyên bố”

2. Câu chuyện ghi nhớ

“Trong một ngày, ta thực hiện ba loại hành động:

• Bố thí cho người nghèo (kusala)
• Nổi giận với người khác (akusala)
• Đi bộ bình thường (abyākata)”

PHẦN 4: ÔN TẬP (5 phút)

1. Nhật ký học tập

Tạo bảng ghi chú:

2. Gợi ý thiền tập

Khi thiền, quán sát mỗi ý nghĩ khởi lên thuộc loại nào trong ba pháp này.

3. Bài tập về nhà

1. Ghi âm đọc ba từ này 5 lần
2. Viết ra 3 ví dụ cho mỗi loại pháp
3. Khi sinh hoạt, nhận diện mỗi hành động thuộc loại nào

⏰ Chỉ mất 10 phút để hoàn thành bi Quiz Test!

👉 Click “Bắt đầu” ngay để:

• Kiểm tra trình độ hiện tại
• Nhận giải thích chi tiết cho mỗi câu hỏi
• Có cơ hội ôn tập kiến thức một cách sinh động

Bảng Phân Tích Tam Đề Thiện Kusalattika
STT	Nội Dung	Kusalā dhammā	Akusalā dhammā	Abyākatā dhammā
1	Định Nghĩa	Pháp thiện xảo, khéo léo, có kỹ năng, đem lại quả lành	Pháp không thiện xảo, đem lại kết quả không tốt	Pháp không được tuyên bố là thiện hay bất thiện
2	Căn Bản	Alobha (Vô tham), Adosa (Vô sân), Amoha (Vô si)	Lobha (Tham), Dosa (Sân), Moha (Si)	Quả của nghiệp, Sắc do tâm tạo, Nibbāna
3	Đặc Tính	Thanh tịnh, An lạc, Trí tuệ	Ô nhiễm, Bất an, Vô minh	Trung tính, Vô ký, Quả dị thục
4	Biểu Hiện	Dāna (Bố thí), Sīla (Giới), Bhāvanā (Tu tập)	Thân ác hạnh, Khẩu ác hạnh, Ý ác hạnh	Vipākacitta (Tâm quả), Kiriyacitta (Tâm duy tác), Rūpa (Sắc pháp)
5	Thông Tin Tổng Quát	Nhóm pháp đầu tiên, Tạo nghiệp thiện, Đưa đến giải thoát	Nhóm pháp thứ hai, Tạo nghiệp bất thiện, Trói buộc luân hồi	Nhóm pháp thứ ba, Không tạo nghiệp, Bao gồm Niết Bàn
6	Phân Tích Ngữ Nghĩa	Ku (khéo léo), Sala (cắt đứt), Dhammā (pháp)	A (không), Kusala (thiện), Dhammā (pháp)	A (không), Byākata (tuyên bố), Dhammā (pháp)
7	Nội Dung Giáo Pháp	21 tâm thiện, 38 tâm sở hợp thiện, Pháp siêu thế	12 tâm bất thiện, 27 tâm sở bất thiện, Tà kiến	36 tâm quả, 20 tâm duy tác, Sắc pháp, Niết Bàn
8	Liên Kết Giáo Lý	Ariyamagga, Bojjhaṅga, Bala Ariyamagga: Thánh đạo (Bát Chánh Đạo) Bojjhaṅga: Giác chi (Thất Giác Chi) Bala: Lực (Ngũ Lực)	Nīvaraṇa, Saṃyojana, Anusaya Nīvaraṇa: Triền cái (Năm triền cái) Saṃyojana: Kiết sử (Mười kiết sử) Anusaya: Tùy miên (Bảy tùy miên)	Vipāka, Kiriya, Nibbāna Vipāka: Quả (Tâm quả) Kiriya: Duy tác (Tâm duy tác) Nibbāna: Niết-bàn (Pháp vô vi)
9	Ứng Dụng Tu Tập	Phát triển thiện, Tích lũy phước, Tu tập giải thoát	Nhận diện từ bỏ, Chuyển hóa, Thanh lọc tâm	Quán sát như thực, Không dính mắc, Hướng đến Niết Bàn
10	Tác Động	Quả an lạc, Tái sinh cõi lành, Đạo quả	Quả khổ đau, Tái sinh cõi ác, Luân hồi	Không tạo nghiệp, Là quả của nghiệp, Siêu việt
11	Tu Tập	Tinh tấn tu tập, Phát triển định tuệ, Tăng trưởng thiện	Chánh niệm từ bỏ, Đối trị phiền não, Chuyển hóa tâm	Quán sát vô thường, Thấy rõ như thực, Buông xả
12	Kết Luận	Cần phát triển, Đem lại an lạc, Con đường giải thoát	Cần đoạn trừ, Nhân của khổ, Gốc của luân hồi	Cần liễu ngộ, Thấy rõ thực tính, Hướng đến giải thoát